برف و سایبان

---

 

برف یک عامل طبیعی و جوی است که در حوزه ساختمان سازی بسیار مورد توجه قرار میگیرد. مخصوصا در سازه هایی که سطح و قطع برف گیر آن زیاد است و منجر به اعمال بار خارجی بر سازه می شود.

برف انواع مختلفی دارد و در هر منطقه اب و هوایی نیز مقدار ان کم یا زیاد است و طبق جدول مندرج مبحث ششم مقررات ملی ساختمان در ایران به شش منطقه به شرح ذیل تقسیم می شوند.در طراحی سازه و یا ساختمان بار برف نیز مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد.این مقاله با توجه بارش برف اخیر در تهران تدوین شده است و به بررسی علل تخریب برخی سازه های برف گیر مخصوصا سایبان می پردازیم.

 

 

طبق گزارش های رسیده بارش برف باعث تخریب و یا اسیب به سایبان ها شده است و در این بین سایبان هایی کنسولی (طره) و بدون ستون مزاحم بیشترین آسیب را داشته اند

بار برف به تدریج بر سطح سایبان نشست کرده و وزن خود را بصورت یکسان در تمامی نقاط سطح سایبان اعمال میکند. بار برف بر روی سایبان تمایل سازه سایبان را به واژگونی و بیشتر میکند و نیروی برشی را در نقاط تحت تنش سازه افزایش میدهد.برای جلوگیری از واژگونی سازه سایبان پارکینگ می بایست ابتدا فنداسیون مناسب طراحی و پیش بینی گردد بعضا مشاهده می شود که نیروی های خارجی بر سازه می تواند کل ساختمان سازه را از محل فنداسیون خارج یا تخریب نماید.در مرحله دوم طراحی سازه سایبان مورد بررسی قرار میگرد تا در مواقع اعمال نیرو مانند برف عکس العنل مناسبی داشته باشد.

 

 

متاسفانه پس از بارش برف سنگین در تهران و تخریب برخی از سایبان های کنسولی اجرا شده توسط افراد غیر متخصص که مرجع و مبنای آنها فقط چند نمونه عکس از دیگر سازه های اجرا شده بوده است و عدم طراحی نوع سازه و اعضای فولادی سایبان نسبت به منطقه ی اجرا و نوع بار های وارد از جمله برف باعث به بار آمدن خسارت هایی شده است.

در طراحی بار برف بر سایبان مقدار ضریب شیب سقف و سایبان مورد بررسی قرار میگرد.
این ضریب در برطرف کردن نیروی برف بر سطح ب ف گیر نقش بسزایی دارد و باید سقف های شیبدار حداقل دارای ۱۰ درصد و یا پانزده درجه زاویه باشد که سنگینی بار برف را مرتفع نماید.

مقاومت سازه فلزی در حالت معمول به شرح زیر است:

 

 

بار برف عبارت است از لایه ای برفی با وزن مخصوص متغییر نسبت به محل بارش بر روی سطح بالایی / سقف/ پوشش سازه و ساختمان .

این مقدار بار و نیرو طبق جدول زیر دارای ضریب مشخص و برای هر منطقه از ایران بصورت جداگانه محاسبه می شود.

 

 

 

نکته:شهرهای بزرگی که در منطقه 4 برفی قرار دارند ولی در سال بارش برف زیادی ندارند به علت آلوگی فراوان و ایجاد گرمای صنعتی در بارش برف دچار کمبود می شوند. مانند کلان شهر تهران که در سطح شهر بارش برف به ندرت و در مناطق شمالی بارش بیشتر است!

 
 

 

 

ضریب اثر شیب:

ضریب اثر شیب مقداری متغییر برای محاسبه ی انواع بام های شیبدار با زاویه های مختلف. مقدار آن 1.0 برای سطوح شیبدار کمتر از 15 درجه است و مقدار آن برای سطوح با زاویه بیشتر از 60 درجه 0.25 است.

اغلب سایبان های پارکینگی احداث شده دارای قوس با زاویه شیب تند ( 30-70 ) درجه می باشند. که این امر بار برف بارشی بر روی سطوح را کم اثر تر مینماید.

ایستافو ضمن طراحی سازه سایبان پارکینگ و سوله در مواجهه با برف و باد و دیگر نیروهای وارد ، امادگی باز طراحی و  تعمیر و تقویت سازه های سایبان آسیب دیده و تخریب شده را دارد.

امیدواریم کارفرمایان و سازندگان گرامی جهت بالا بردن ایمنی و اعتبار خود از عوامل متخصص و همچنین طراحی در ساخت سازه سایبان استفاده نمایند تا از اسیب های احتمالی جلوگیری نمایند.

نویسنده : مهدی قربانی

منبع : واحد تولید محتوا ایستافو